Οἱ τελευταῖες ἐπί γῆς ἡμέρες τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν τῶν Γ.Ο.Χ. κυροῦ Χρυσοστόμου Β’
Δέκα ἡμέρες πρίν την κοίμησή του, ὁ Μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος εἶχε ζητήσει ἀπό τόν συγγενῆ του Δημήτριο Γραμματικό νά τόν μεταφέρει μέ τό αὐτοκίνητο γιά νά δεῖ τό χωριό του (Ἐρυθρές Μεγαρῖδος) ὅπως χαρακτηριστικά εἶπε «για τελευταία φορά». Πῆγε, καί περιηγήθηκε στούς δρόμους τοῦ χωριοῦ καί συνάντησε συγγενικά του πρόσωπα.
Τρίτη 1/14-9-2010:
Μετέβη κατά τήν ἐτήσια συνήθειά του στήν Ἱερά Μονή Ὁσίου Μελετίου, καθώς ἦταν ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου μέ τό πάτριο ἑορτολόγιο. Κατά τήν ἐπιστροφή πρός Μέγαρα ἐπισκέφθηκε τήν Ἱερά Μονή Παναγίας Γοργοϋπηκόου Οἰνόης.
Τήν ἴδια ἡμέρα ἡ καρδιολόγος τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου μας, διέγνωσε ὅτι ἡ καρδιά του ἦταν βεβαρυμένη.
Τετάρτη 2/15-9-2010:
Μετέβη μέ τόν π. Κύριλλο καί μία Μοναχή σέ παραλιακή περιοχή τῶν Μεγάρων γιά νά διαπιστώσουν ἄν ἦταν κατάλληλη γιά τήν βάπτιση μιάς νεοφώτιστης γυναίκας. Ἐπιστρέφοντας στό Μοναστῆρι, κατά τήν διαδρομή εἶπε: «Παιδιά μου, οἱ δυνάμεις μου μέ ἐγκαταλείπουν καί ὁ καιρός μου πλησιάζει. Δόξα τῷ Θεῷ ἔζησα, εἶμαι πλήρης ἡμερῶν. Τό μόνο πού ζητῶ εἶναι νά ἔχῳ τέλος ἀγαθόν καί νά μέ ἀξιώσῃ ὁ Θεός νά ἔχω καλήν ἀπολογίαν».
Στο Μοναστῆρι εἶπε ἀκόμη καί τά ἑξῆς λόγια τά ὁποῖα κατεγράφησαν ἀπό μία Μοναχή:
«Παιδιά μου, νά ἔχετε καρτερία. Ὅ,τι καί νά σᾶς συμβεῖ στή ζωή σας νά τό ἀντιμετωπίσετε μὲ καρτερία. Ἀκόμη καί στήν δική μου περίπτωση, καρτερία θα δείξετε, ἄν πιστεύετε ὅτι θὰ ξανασυναντηθοῦμε.
Θὰ δεῖ ὁ Θεός τὴν καρτερία σας καί θὰ σᾶς χαρίσει παράδεισο.
Κάθομαι καί σκέφτομαι πώς ὅλοι οἱ ἅγιοι εἶχαν μαρτυρικό τέλος. Ἡ κορυφή τῆς ἁγιότητος, ὅ Μέγας πρόδρομος, πώς τοῦ ἔκοψαν τὴν ἁγία κεφαλή ἀπό μία μοιχαλίδα. Ἀλλά τί λέω; Ἀφοῦ ὁ Θεός ἐπέτρεψε νὰ σταυρωθεῖ ὁ ἀγαπητός Του Ὑἱός, ὁ Μονογενῆς Του, ἐμεῖς τί μποροῦμε νά ποῦμε;»
Πέμπτη 3/16-9-2010:
Μετέβη γιά τήν βάπτιση μιάς νεοφώτιστης γυναίκας στήν παραλιακή περιοχή τῶν Μεγάρων τήν ὁποία εἶχαν ἐπιλέξει ὡς κατάλληλη τήν προηγούμενη ἡμέρα. Δέν ἔλαβε μέρος στην βάπτιση, ἀλλά μετέβη γιά νά συμμετάσχη στό χαρμόσυνο γεγονός καί ἐκεί αἰσθάνθηκε μεγάλη κατάπτωση. Ὅταν ἐπέστρεψε στό Μοναστῆρι εἶπε στίς Μοναχές, σχετικά μέ τίς ἐτοιμασίες τῆς ἐπερχομένης πανηγύρεως τῆς Μονῆς κατά τήν ἑορτή τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου:
«Μή βάζετε σημαιάκια, μόνο τίς τρεῖς σημαῖες. Μή κάνετε τράπεζα καί ἐτοιμασίες».
Οἱ Μοναχές εἶπαν «Μά ἀφοῦ τά ἔχουμε ἔτοιμα Γέροντα». «Τέλος πάντων...», ἀπήντησε ὁ Μακαριστός.
Κάλεσε στό τηλέφωνο τόν Γραμματέα τῆς Ἱ. Συνόδου Θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Μαραθῶνος κ. Φώτιο καί τοῦ εἶπε: «Παιδί μου, εἰδοποίησε τούς Ἀρχιερεῖς ἡ Σύνοδος (ἡ τακτική Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας ἡ ὁποία ἦταν προγραμματισμένη νά γίνη τήν Πέμπτη 10/23 Σεπτεμβρίου) νά γίνει στά γραφεῖα καί ὄχι ἐδώ (στὀ Μοναστήρι τῆς Ἱ.Μ. Παναχράντου). Δέν θα μπορῶ νά εἶμαι ἐγώ. Οἱ δυνάμεις μου μέ ἐγκαταλείπουν».
Παρασκευή 4/17-9-2010:
Ἡ καρδιολόγος τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου μας, μετά τήν ἐξέτασή του, ἐνημέρωσε τήν ἀδελφότητα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναχράντου ὅτι «ὁ παπούλης δέν εἶναι καλά. Τί θέλετε, νοσοκομεῖο ἢ μοναστήρι; Πάντως καί στό νοσοκομεῖο δέν θά τοῦ προσφερθεῖ τίποτε παραπάνω ἀπ’ ὅτι ἐδώ».
Σέ τηλεφωνική ἐπικοινωνία ὁ Προκόπιος ὁ φούρναρης στόν Μακαριστό Ἀρχιεπίσκοπο εἶπε: «Μακαριώτατε, δέν μπορῶ νά φέρω τούς ἄρτους καί τά γλυκά τῆς πανηγύρεως τήν Δευτέρα τό ἀπόγευμα. Θά τά φέρω τήν Κυριακή τό ἀπόγευμα». Καί ὁ Μακαριστός ἀπήντησε: «Ἐσύ θά ἔλθεις, ἐγώ θά εἶμαι;».
Πάλι σέ ἄνθρωπο τῆς Μονῆς, Κωνσταντῖνο Μαζιώτη λεγόμενο εἶπε «Κωνσταντῖνε, μή βάλετε σημαιάκια, μόνο τίς τρεῖς σημαῖες, ἐγώ θά πεθάνω».
Σάββατο 5/18-9-2010 (παραμονή τῆς ἐκδημίας του)
Ὁ Μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος πῆγε στὴν λειτουργία τό πρωΐ καὶ κοινώνησε τῶν ἀχράντων μυστηρίων.
Εἶπε στούς Ἀρχιερεῖς Ἀττικῆς καί Βοιωτίας κ. Χρυσόστομο καί Μαραθῶνος κ. Φώτιο πού τόν εἶχαν ἐπισκεφθεῖ τό ἴδιο βράδυ: «Ἐσεῖς θά κάνετε μόνοι σας τήν πανήγυρη. Ἐγώ ἄν θά εἶμαι ἐδώ (ἐννοοῦσε στό κελλί του) θά σᾶς ἀκούω».
Κυριακή 6/19-9-2010:
Δέν μπόρεσε νά σηκωθεῖ ἀπό τό κρεβάτι. Ἄκουγε τήν ὰκολουθία ἀπό τό μεγάφωνο.
Μετά τά ψαλτήρια τοῦ ὄρθρου πῆγε μία ἀδελφή καί τὸν ἐρώτησε:
Πῶς εἶσθε Γέροντα;
-Λίγη δύσπνοια ἔχω.
Κρατοῦσε μία εἰκόνα τῆς Παναγίας στό στῆθος καί ἔκανε συνεχῶς προσευχή. Κλαίγοντας ἡ Μοναχή εἰδοποίησε τήν καρδιολόγο νά ἔλθει. Πρίν ἔλθει ἡ γιατρός ζήτησε καί τοῦ ἔφεραν ἀπό τό γειτονικό παρεκκλήσιο τῶν Ταξιαρχῶν τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Τήν προσκύνησε, προσευχήθηκε καί εἶπε νά τήν μεταφέρουν πίσω στή θέση της. Συνέχισε νά προσεύχεται, καί μετά ἀπό λίγο ζήτησε νά τοῦ ξαναφέρουν τήν ἴδια εἰκόνα. Προσκύνησε καί προσευχήθηκε ἐκ νέου καὶ εἶπε νὰ τὴν τοποθετήσουν δίπλα του.
Ἦταν ἡ πρώτη φορά πού δέν σηκώθηκε ἀπό τό κρεβάτι τήν ὥρα τοῦ Εὐαγγελίου καί τοῦ Χερουβικοῦ τῆς λειτουργίας. Ἡ καρδιολόγος ἦλθε λίγο πρίν τό τέλος τῆς λειτουργίας καί προσπάθησε νά τόν βοηθήσει. Συμπτωματικά βρέθηκαν πλησίον του ἄλλοι τρεῖς γιατροί πού βρίσκονταν στο Μοναστήρι καί οἱ ὁποῖοι ἐπέμεναν νά μεταφερθεῖ στό νοσοκομεῖο. Τότε ἡ ἀναπνοή του εἶχε ἀρχίσει νά ἐπιβαρύνεται. Οἱ Μοναχές, οἱ ὁποῖες στό μεταξύ, εἶχαν μαζευτεῖ γύρω του, ὅταν εἶδαν ὅτι δυσκολεύταν νά ἀναπνεύσει, μετέβησαν στό παρεκκλήσι γιὰ νὰ ψάλλουν τήν παράκληση στὴν Γοργοϋπήκοο. Εὐθύς, τότε ἔπαυσε ἡ δυσκολία πού εἶχε στήν ἀναπνοή ὁ Μακαριστός. Ἐπειδή οἱ γιατροί ἐπέμεναν γιὰ τὴν μεταφορά του στό νοσοκομεῖο, μία Μοναχή τόν ἐρώτησε: «Γέροντα οἱ γιατροί ἐπιμένουν νά πάμε στό νοσοκομεῖο» καὶ ἡ ἀπάντηση του ἦταν, «ὄχι». Στὸ παρελθόν οὐδέποτε εἶχε ἐκφράσει ἀντίρρηση γιὰ τὴν μεταφορά του σέ νοσοκομεῖο ὁσάκις ὑπῆρχε λόγος.
Ὅλες οἱ ἀδελφές τῆς Μονῆς ἦταν γύρω του γονατιστές. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος προσευχόταν ἔχοντας τά χέρια σταυρωμένα στή στῆθος του καί κρατῶντας τήν εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ἄρχισε νά λέγει τόν 50ο Ψαλμό μέ χαμηλή φωνή: «Ἐλέησον με ὁ Θεός κατά τό μέγα ἔλεός σου...» ἀλλά μετά τούς δύο πρώτους στίχους δέν μποροῦσε νά συνεχίσει καί ζήτησε ἀπό μία ἀδελφή νὰ συνεχίσει τήν ἀπαγγελία του, ἐνῶ ταυτόχρονα σέ μιά ἄλλη Μοναχή εἶπε νά λέγει τήν εὐχή, τό: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησον τόν δοῦλον σου».... Μετά ἀπό λίγο πῆρε τρεῖς μικρές ἀναπνοές, ἔκλεισε τά μάτια του καί παρέδωσε τήν ψυχή του εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος.
Ἀυτό ἦταν τό ὁσιακό τέλος τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’. Ἦταν 13:30 τῆς 6/19-9-2010. Ἀκριβῶς 55 ἔτη μετά τήν ἐκδημία τοῦ Μακαριστοῦ προκατόχου του Χρυσοστόμου Α’, ὁ ὁποῖος ἐξεδήμησε τήν νύκτα τῆς 6ης πρός τήν 7η Σεπτεμβρίου (ἐ.ἑ.) τοῦ ἔτους 1955. Ἡ ἐξόδιος ἀκολουθία καί τῶν δύο ἐψάλη τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου, τήν ὁποῖα ὁ Μακαριστός Ἀρχιεπίσκοπος σεβόταν ὑπερβαλλόντως καί ἀφιέρωσε πρός τιμήν Της τὴν Ἱερὰ Μονῆ τῆς ὁποίας ὑπῆρξε κτίτωρ.
Πάντοτε ἔλεγε: «Τέσσερα πράγματα παρακαλῶ τόν Κύριό μας: Νά ἀποβιώσω ὄρθιος, νά μέ ἀφήσει ὁ Θεός στά λογικά μου, νά ἔχω τήν φωνή μου μέχρι τέλους γιά νά Τόν ὑμνῶ καί νά μή θάψω δικό μου πνευματικό παιδί». Ὁ Θεός –τελικῶς- ἐξεπλήρωσε καί τίς τέσσερις ἐπιθυμίες του. Κατά τήν τελευταῖα λειτουργία στήν ὁποία προεξῆρχε τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου τό 2009 στήν Ἱερά Μονή Παναχράντου Μεγάρων, ἀνάμεσα στά τελευταῖα λόγια τῆς ὁμιλίας του ἦταν: «Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ νά μᾶς ἀξιώσῃ τέλους ἀγαθοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ μεγαλύτερη εὐχή ἀγαπητοί μου: ΤΕΛΟΣ ΑΓΑΘΟΝ». Πράγματι, ὁ Θεός τόν ἀξίωσε νά ἔχει τέλος ἀγαθόν.
Ἄς ἔχουμε τήν εὐχή του.