Παραινετικά

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Ὁ πρῶτος μετὰ τὸν Ἔνα

Ἀθήνα, 29/06/2015 ἐκ.ημ

Ὁμιλία Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Φιλίππων κ. Ἀμβροσίου κατὰ τὸν Συνοδικὸ ἑορτασμὸ τοῦ Ἀπ. Παύλου ἔτους 2015.

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν κ.κ. Καλλίνικε,
Σεβασμιώτατοι Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,
Τίμιον πρεσβυτέριον,
Σεπτὴ διακονία,
Χορεία τῶν ἱεροψαλτῶν,
γαπητοὶ ἐν Χριστῶ.

Τὸ σκεῦος τῆς ἐκλογῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ βαστάξει καὶ κηρύξει τὸ Ὄνομα Τοῦ στοὺς ἐθνικούς. Κάθε Σάββατο συνομιλοῦσε μὲ τοὺς Ἰσραηλῖτες στὶς συναγωγὲς` ὅταν διαπίστωσε τὴν ἀπροθυμία τοὺς νὰ πιστέψουν στὸν ἀναστημένο Ἰησοῦ τοὺς εἶπε χαρακτηριστικὰ «ἐγὼ ἀπὸ τοῦ νῦν εἰς τὰ ἔθνη πορεύομαι» (Πραξ. ιη, 6).


Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν λοιπόν, ὁ Παῦλος.


Τὶ ὅμως ἐσήμαινε τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ἡ λέξη ἐθνικός; Ποιοὺς ἀνθρώπους ἐννοοῦσε; Κατὰ πρῶτο λόγο ἐννοοῦσε ὅλους ὅσοι δὲν ἦταν Ἑβραῖοι: τοὺς εἰδωλολάτρες ποὺ δὲν γνώριζαν τὸν ἀληθινὸ Θεό. Εἰδικότερα ὅμως ἐννοοῦσε τοὺς Ἕλληνες οἱ ὁποῖοι ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου ἦταν διασκορπισμένοι σὲ ὅλο σχεδὸν τὸν γνωστὸ τότε κόσμο.


Ἑπομένως μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ὅταν ὁ Κύριος ἔλεγε στὸν Ἀπ. Παῦλο ὅτι θὰ τὸν ἔστελνε στὰ ἔθνη ἐννοοῦσε τοὺς Ἕλληνες, ὅλους τοὺς ἐθνικοὺς ποὺ εἶχαν ἑλληνικὴ νοοτροπία καὶ ζωή, ὅλους τοὺς εἰδωλολάτρες: «πορεύου ὅτι ἐγὼ εἰς ἔθνη μακρὰν ἐξαποστελῶ σὲ» (Πραξ. κβ, 21) μᾶς ἀφηγεῖται ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος καὶ ἔτσι εἶχε καταλάβει καὶ ὁ ἴδιος τὴν κλήση καὶ ἐντολὴ ποὺ ἔλαβε. Καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἂν καὶ ἤξερε πολλὲς γλῶσσες μιλοῦσε πάντοτε καὶ ἔγραφε τὶς θεόπνευστες ἐπιστολὲς τοῦ στὴν ἑλληνική, καὶ αὐτὸ φανερώνει σὲ ποιοὺς ἀπευθυνόταν ὁ Μεγάλος Ἀπόστολος (στοὺς Ἕλληνες καὶ Ἑλληνιστὲς). Ἄρα .λοιπὸν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μπορεῖ νὰ ὀνομαστεῖ καὶ Ἀπόστολος τῆς Ἑλλάδος.


Πρέπει ὅμως νὰ ἐπισημάνουμε ὅτι τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ἡ Ἑλλάδα εἶχε ἀπόλυτη ἀνάγκη ἀπὸ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Ἦταν τραγικὴ ἡ κατάσταση στὴν ὁποία βρισκόταν. Ὑπόδουλη σὲ ἕναν ἀμόρφωτο καὶ διεφθαρμένο λαό,τοὺς Ρωμαίους. Δὲν ὑπῆρχαν τότε οἱ μεγάλοι καὶ ὀνομαστοὶ σοφοὶ καὶ φιλόσοφοι ποὺ ἀποτελοῦσαν τὸ ἔνδοξο παρελθὸν τῆς. Καὶ τὸ ὅτι ἕνας μακεδόνας, σὰν ἐκπρόσωπος ὅλων τῶν Ἑλλήνων, σὰν φωνὴ ὅλης τῆς Ἑλλάδος, σὲ ὅραμα παρακαλεῖ τὸν Παῦλο καὶ τοῦ λέγει : «διαβὰς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν» (Πραξ. ιστ, 16) φανερώνει τὸ μεγάλο πόθο τῶν Ἑλλήνων νὰ γνωρίσουν τὸν ἀληθινὸ Θεό. Ἡ ἔνδοξη Ἑλλάδα τοῦ ἀρχαίου πολιτισμοῦ, τώρα, μὲ τὸν λαμπρὸ χριστιανικὸ πολιτισμό, γιὰ μιὰ ἀκόμη φορὰ καλεῖται νὰ φωτίσει τὰ βάρβαρα ἔθνη.


Μὲ τοὺς τρεῖς συνεργάτες τοῦ, τὸ Λουκᾶ, τὸν Τιμόθεο καὶ τὸ Σίλα, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἔφθασε μὲ πλοῖο στὴν Νεάπολη, τὴ σημερινὴ Καβάλα, τὸ λιμάνι τῶν Φιλίππων. Γιὰ πρώτη φορὰ οἱ τέσσερις Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, πάτησαν τὸ πόδι τοὺς σὲ εὐρωπαϊκὸ ἔδαφος. Δὲν τοὺς ἔγινε καμία ὑποδοχή, δὲν παρατάχθηκαν στρατεύματα γιὰ νὰ ἀποδώσουν τιμές, δὲν ἦρθαν ἐπίσημοι γιὰ νὰ τοὺς χαιρετίσουν. Δὲν ἔγινε συναγερμὸς τοῦ λαοῦ γιὰ νὰ τοὺς ζητωκραυγάσει καὶ νὰ τοὺς χειροκροτήσει, ὅπως γινόταν καὶ τότε στοὺς ἄρχοντες. Πέρασαν ἀπαρατήρητοι μέσα στὸ πλῆθος τῶν ἐμπόρων, τῶν ναυτῶν, τῶν ἀχθοφόρων, τῶν ἀνθρώπων ποὺ πηγαινοέρχονταν στὸ λιμάνι τῆς Νεάπολης. Ἀπὸ ἐκεῖ κατευθύνθηκαν στὴν ὀνομαστὴ καὶ πολυπληθῆ πόλη τῶν Φιλίππων τῆς Μακεδονίας. Τὸ πρῶτο Σάββατο ποὺ βρέθηκε ὁ Παῦλος στοὺς Φιλίππους μὲ τοὺς συνεργάτες τοῦ πῆγε λίγο ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη κοντὰ στὸν Γαγγίτη ποταμὸ ποταμὸ «οὐ ἐνομίζετο προσευχὴ εἶναι» εἶναι καὶ δὲ βρῆκε ἐκεῖ πέρα μονάχα μερικὲς γυναῖκες Ἑβραῖες καὶ μερικὲς Ἑλληνίδες ἀπὸ ἐκεῖνες ποὺ ἐσέβοντο τὸ Θεὸ τῶν Ἑβραίων.


Δὲ δυσκολεύτηκε ὁ Παῦλος νὰ ἀρχίσει πρὸς αὐτὲς τὴ διδασκαλία τοῦ γιὰ τὸ Σωτῆρα Χριστό.


Οἱ γυναῖκες αὐτὲς ἄκουαν μὲ προσοχὴ καὶ ἐνδιαφέρον τὰ λόγια τοῦ Παύλου καὶ καθὼς ἦταν προετοιμασμένες ἀπὸ τὴν ἑβραϊκὴ θρησκεία δὲν ἄργησαν νὰ καταλάβουν τὴν ἀλήθεια τῆς νέας διδασκαλίας καὶ νὰ πιστέψουν σὲ αὐτήν. Μεταξὺ αὐτῶν ἤτανε καὶ μιὰ πλούσια ἔμπορος πορφυρῶν, Λυδία τὸ ὄνομα, ποὺ κατήγετο ἀπὸ τὰ Θυάτειρα τῆς Μ.Ἀσίας. Πρώτη αὐτὴ πίστεψε καὶ Βαπτίστηκε. Τότε φαίνεται θὰ πίστεψαν ἡ Εὐωδία καὶ ἡ Συντύχη, τὶς ὁποῖες ἀναφέρει ὁ Ἀπ. Παῦλος στὴν πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολὴ Τοῦ. Μερικὲς γυναῖκες λοιπὸν ἦταν ἐκεῖνες ποὺ πρῶτες στὴν Ἑλλάδα καὶ σὲ ὅλη τὴν Εὐρώπη δέχτηκαν τὸ χριστιανισμὸ ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ Παύλου. Αὐτὲς πρῶτες ἀποτέλεσαν τὴν χριστιανικὴ Ἐκκλησία τῶν Φιλίππων. Τὴν πρώτη Χριστιανικὴ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, τὴν πρώτη Χριστιανικὴ Ἐκκλησία τῆς Εὐρώπης.


Σ αὐτὸ τὸ σημεῖο πρέπει νὰ θυμηθοῦμε , ὅτι τὸ 334 π.Χ, εἶχε ξεκινήσει ἀπὸ τὴν Μακεδονία ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος μὲ μεγάλες τιμές, νὰ μεταφέρει στοὺς ἀπολίτιστους λαοὺς τῆς Ἀνατολῆς τὴν Ἑλληνικὴ Γλῶσσα, τὸν Ἑλληνικὸ πολιτισμό, καὶ χωρὶς νὰ τὸ καταλάβει πραγματοποίησε ἕνα ἀπὸ τὰ μεγάλα σχέδια τοῦ Θεοῦ. Τὸ 51 μ.Χ ἀπὸ τὴν Ἀνατολὴ ἔρχεται στὴν πατρίδα τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου ὁ Ἀπ. Παῦλος γιὰ νὰ ἐγκαταστήσει, χωρὶς πολέμους καὶ αἵματα, μιὰ βασιλεία τῆς πραγματικῆς ἐλευθερίας καὶ εἰρήνης, τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Παῦλος καὶ οἱ συνεργάτες τοῦ, οἱ ἄγνωστοι αὐτοὶ ξένοι, ἦταν οἱ ἐπίσημοι ἀπεσταλμένοι τοῦ Θεοῦ μὲ σκοπὸ νὰ θεμελιώσουν τὸ οὐράνιο πολίτευμα στὴν Ἑλλάδα, στὴν Εὐρώπη καὶ σὲ ὅλο τὸν κόσμο.


Ἀπὸ τοὺς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας ὁ Μεγάλος κήρυκας τοῦ Εὐαγγελίου, ὁδοιπόρος μὲ τοὺς συνεργάτες τοῦ Τιμόθεο καὶ Σίλα, βάδιζαν ἐπάνω στὴ στρατιωτικὴ Ἐγνατία ὁδὸ μὲ κατεύθυνση πρὸς τὴν Ἀμφίπολη.


Μετὰ ἀπὸ πορεία ἀρκετῶν ἡμερῶν καὶ ἀφοῦ πέρασαν ἀπὸ τὴν Ἀπολλωνία, Θεσ/νίκη καὶ Βέροια, ὅπου ἄφησε τοὺς Τιμόθεο καὶ Σίλα, ἔφθασε ἐπὶ τέλους στὴν ξακουστὴ Ἀθήνα.


ἀρχαία πόλη τῆς Παλλάδος Ἀθηνᾶς ἐξακολουθοῦσε νὰ ἀσκεῖ μεγάλη γοητεία ὥστε κανεὶς Ρωμαῖος δὲν θεωροῦσε τὸν ἑαυτὸ τοῦ μορφωμένο ἂν δὲν εἶχε σπουδάσει ἐδῶ. Ἀρκετὲς ἡμέρες περιπλανήθηκε ὁ Ἀπ. Παῦλος μέσα στὴν Ἀθήνα γιὰ νὰ μπορέσει νὰ προσανατολιστεῖ στὸ πνεῦμα τῶν περίεργων αὐτῶν ἀνθρώπων, σημειώνουν οἱ πράξεις τῶν Ἀποστόλων.


Στὴ συνέχεια ἂς ἀφήσουμε τὸν Εὐαγγελιστὴ Λουκᾶ νὰ μᾶς διηγηθεῖ γιὰ τὸ τὶ ἀκριβῶς ἔγινε μὲ τὸν Ἀπ. Παῦλο στὴν Ἀθήνα.


Ἐπικούριοι καὶ Στωικοὶ φιλόσοφοι συζητοῦσαν μαζὶ τοῦ. Μερικοὶ ἀπὸ αὐτοὺς ἔλεγαν “τὶ θέλει νὰ μᾶς πεῖ αὐτὸς ὁ σπερμολόγος;” δηλ. ὁ φλύαρος. Ἄλλοι ἔλεγαν “ φαίνεται ὅτι κηρύττεις ξένες καὶ ἄγνωστες θεότητες”. Αὐτὸ τὸ ἔλεγαν γιατὶ ὁ Ἀπ. Παῦλος ἐκήρυττε 'σαὐτοὺς τὸν Ἰησοῦ καὶ τὴν Ἀνάσταση.


Ἀφοῦ τὸν ἐπήραν, τὸν ἔφεραν στὸν Ἄρειο Πάγο καὶ τοῦ εἶπαν “ μποροῦμε νὰ μάθουμε ποιὰ εἶναι αὐτὴ ἡ νέα διδασκαλία ποὺ κηρύττεις;”


Τὸ ἔγκλημα τοῦ φόνου, τὰ ἀρχαία ἐκεῖνα χρόνια, δικαζότανε μόνο ἀπὸ τὸν Ἄρειο Πάγο, ἀπ'ὅπου καὶ τὸ ὄνομα τοῦ δικαστηρίου, ποὺ σημαίνει τὸ λόφο (τὸν πάγο) ὅπου δικάζονταν οἱ φόνοι, καθὼς καὶ Ἄρης σήμαινε καὶ φόνος, καὶ γιαυτὸ “έναροι” λέγονταν αὐτοὶ ποὺ εἶχαν δολοφονηθεῖ, ὅπως μᾶς ἐξηγεῖ ὁ ἱστορικὸς Κων/νος Παπαρηγόπουλος.


Ἀπ. Παῦλος μίλησε καὶ ἀποκάλυψε στοὺς Ἀθηναίους ὅτι, ὁ Ἄγνωστος θεὸς ποὺ τοῦ ἀφιέρωσαν βωμὸ εἶναι πολὺ κοντὰ μᾶς, εἶναι γύρω μᾶς. Εἶναι ὁ ἀληθινός, ὁ πραγματικὸς Θεὸς ποὺ δημιούργησε τὸν κόσμο καὶ φροντίζει γιὰ τὰ δημιουργήματα τοῦ.


Ὅταν ὅμως στὴ συνέχεια τῆς ὁμιλίας ἄκουσαν γιὰ τὴν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, μερικοὶ τὸν διέκοψαν καὶ ἄρχισαν νὰ τὸν χλευάζουν, νὰ τὸν κοροϊδεύουν. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι αὐτοὶ θὰ ἦταν ἀπὸ τὴν τάξη τῶν ξεπεσμένων φιλοσόφων ποὺ πίστευαν στὸν ὑλισμὸ τῆς φιλοσοφίας τῶν Ἐπικουρίων.


Ἐκκλησία ποὺ ἱδρύθηκε ἐδῶ στὴν Ἀθήνα δὲν ἦταν μεγάλη σὲ ἀριθμό, ἦταν ὅμως ἐκλεκτή. Ὁ Διονύσιος, μέλος τοῦ Ἀρείου Πάγου, ἡ Δάμαρις καὶ «ἕτεροι σὺν αὐτοῖς».


Ἀπ. Παῦλος ἦταν αὐτὸς ποὺ καθιέρωσε τὸ Χριστιανισμὸ ὡς παγκόσμια θρησκεία, ποὺ τὸν συνέδεσε μὲ τὸ Ἑλληνορωμαϊκὸ πνεῦμα καὶ τὸν ἀπάλλαξε ἀπὸ τοὺς ἐπουσιώδεις κανόνες τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ ποὺ θὰ ἔκανε τὴ νέα θρησκεία νὰ μοιάζει μὲ μία ἀσήμαντη ἰουδαϊκὴ αἵρεση. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ πρώην διώκτης τῶν Χριστιανῶν ἀσπάστηκε τὴ διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ ἀφιέρωσε τὴ ζωὴ τοῦ στὴ διάδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ, καὶ μὲ τὶς τρεῖς περιοδεῖες τοῦ ἵδρυσε ἐκκλησίες καὶ χριστιανικὲς κοινότητες σὲ ὅλη σχεδὸν τὴ Μεσόγειο, τὴν Κύπρο, τὴν Μικρὰ Ἀσία, τὴν Μακεδονία καὶ Νότια Ἑλλάδα, Ἀθήνα, Κόρινθο καὶ Κρήτη.


Ἐπάξια λοιπὸν μποροῦμε νὰ καυχηθοῦμε ὅτι ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶναι ὁ Ἀπόστολος τῆς Ἑλλάδος, ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν.

ΑΜΗΝ

(Τὸ παρὸν κείμενο ἀποτελεῖ τὸ βασικὸ κορμὸ τῆς ὁμιλίας. Ὁλόκληρη ἡ ὁμιλία μὲ περαιτέρω λεπτομέρειες, σχόλια καὶ ἀναλύσεις στὸ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ)