Τὰ Εἰσόδια τῆς Παναγίας Παρθένου Μαρίας*
Ὁμιλία τοῦ Ἁγίου Φιλαρέτου Μητροπολίτου Νέας Ὑόρκης
τοῦ Νέου Ὁμολογητοῦ, † 1985
«Σήµερον ὁ θεοχώρητος ναός, ἡ Θεοτόκος ἐν Ναῷ Κυρίου προσάγεται, καὶ Ζαχαρίας ταύτην ὑποδέχεται. Σήµερον τὰ τῶν Ἁγίων Ἅγια ἀγάλλονται». Ἐµεῖς µόλις ἀκούσαµε νὰ ψάλλωνται αὐτὰ τὰ λόγια, µὲ τὰ ὁποῖα ἡ Ἐκκλησία ἐξεικονίζει τὸ ἑορταστικὸ γεγονός, τοῦ ὁποίου τὴν µνήµη ἐπιτελοῦµε κατὰ τὴν σηµερινὴ Μεγάλη Ἑορτή.
«Σήµερον τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἀγάλλονται», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία. Καὶ ἐµεῖς γνωρίζουµε, ὅτι στὸν Ἀκάθιστο Ὕµνο τῆς Θεοτόκου, σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς Χαιρετισµούς Της, ἐπίσης λέγουµε: «Χαῖρε Ἁγία, Ἁγίων µείζων»· αὐτὸ σηµαίνει: Νὰ χαίρεσαι Ἐσύ, ἡ ὁποία Εἶσαι µεγαλυτέρα ἀπὸ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων!
Ἡ ἱστορία τῆς Ἑορτῆς µᾶς διηγεῖται, πὼς οἱ εὐλαβεῖς γονεῖς, Ἰωακεὶµ καὶ Ἄννα, ἔφεραν τὸ τριετὲς παιδί τους, τὴν µικρὰ παρθένο Μαρία στὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ, ὅπως εἶχαν ὑποσχεθῆ, σύµφωνα µὲ τὸ τάµα τους, ὅτι θὰ τὴν ἀφιέρωναν στὸν Θεό. Πὼς οἱ παρθένοι νεάνιδες τὴν συνώδευαν µὲ λαµπάδες καὶ πὼς τελικά, ὅταν εἰσῆλθαν στὸν Ναό τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἀρχιερέας Ζαχαρίας ἐξῆλθε νὰ τὴν ὑποδεχθῆ.
Καὶ ἡ Παράδοσις µᾶς πληροφορεῖ ὅτι Αὐτή, ἄν καὶ τόσο µικρή, µόλις τριῶν ἐτῶν, ἀπὸ µόνη Της ἀνέβηκε τά σκαλοπάτια κατ’ εὐθεῖαν πρὸς ἐκεῖνον, καὶ αὐτός, καθοδηγούµενος ἀπὸ τὸ Ἅγιον Πνεῦµα, ἔπραξε αὐτό, τὸ ὁποῖο δὲν εἶχε ξαναγίνει ποτὲ στὰ χρονικά, καὶ τὴν ὡδήγησε στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, στὸ µέρος, στὸ µυστικό σκοτάδι τοῦ ὁποίου, µόνον Αὐτὸς ὁ Κύριος ἐσκήνωνε• καὶ ποὺ ποτὲ δὲν εἶχε πατήσει πόδι ἀνθρώπου, καὶ µόνον ὁ Ἀρχιερεὺς µόνος του, εἰσερχόταν στόν ἐνδιάτακτο καιρό, µὲ προσευχὴ καὶ θυµίαµα µία ἡµέρα τὸν χρόνο.
Μία ἡµέρα τὸν χρόνο! Καὶ αὐτὴ δὲν ἦταν ἐκείνη ἡ ἡµέρα. Παρ᾽ ὅλα αὐτά, ὑπὸ τὴν καθοδήγησι τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, ὁ δίκαιος Ζαχαρίας ὡδήγησε τὴν τρίχρονη Νεάνιδα στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἔτσι ὥστε νὰ ἀνατραφῆ ἐκεῖ. Σὲ ἄλλον ἐκκλησιαστικό ὕµνο λέγει: «ὡς ἡγιασµένη». Καὶ ἡ ἐκκλησιαστικὴ Παράδοσις µᾶς ἀναφέρει πὼς ἦταν συχνὰ στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων• πὼς Ἅγιοι Ἄγγελοι τῆς ἐµφανίζονταν ἐκεῖ• πὼς ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριὴλ τῆς ἐµφανιζόταν καὶ τῆς ἔφερνε τροφή.
Καὶ ὄντως ἔτσι εἶναι· διότι, ὅταν ἀναγινώσκουµε τὴν ἱερὰ στιγµὴ κατὰ τὴν ὁποία πῆγε, στὸν Εὐαγγελισµό, νὰ τῆς ἀναγγείλη τὸ χαρµόσυνο µήνυµα, τὸ Εὐαγγέλιο καθιστᾶ σαφές, ὅτι ὅταν ἡ Ὑπερευλογηµένη Παρθένος Μαρία εἶδε τὸν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ, δὲν ταράχθηκε ἀπὸ τὴν παρουσία του, ἀλλὰ ἀπὸ τὸ µήνυµά του• ἐπειδὴ τῆς ἦταν παλαιὸς γνώριµος καὶ τῆς εἶχε ἐµφανισθῆ πολλὲς φορὲς στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων. Ἀλλά, παρ᾽ ὅλα αὐτά, ὅταν ἄκουσε τὸν ἀσυνήθιστο χαιρετισµό, «Χαῖρε κεχαριτωµένη Μαρία, ὁ Κύριος µετὰ σοῦ, εὐλογηµένη σὺ ἐν γυναιξί», ἦταν αὐτὸς ὁ ἀσυνήθιστος χαιρετισµός, ὁ ὁποῖος τὴν ἐτάραξε, καὶ ἀναρωτήθηκε τὶ νὰ ἐσήµαινε ἕνας τέτοιος χαιρετισµός.
Σύµφωνα µὲ τὴν Παράδοσι, µετὰ τὴν Εἴσοδό Της στὸν Ναό, ζοῦσε µονίµως ἐκεῖ. Ἐκεῖ προσευχόταν, ἐκεῖ ἐργαζόταν, καὶ ἐκεῖ, ὅπως ἔχει ἤδη εἰπωθῆ, Ἅγιοι Ἄγγελοι τῆς ἐκόµιζαν τροφή.
Ἀλλά, πῶς ἐµεῖς σχετιζόµεθα µὲ τὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ; Γιὰ τὸν Χριστιανὸ ὁ Οἶκος τοῦ Θεοῦ θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἀκριβῶς ὅπως στὰ ἀρχαῖα χρόνια γιὰ τὸν Ψαλµωδό, ὁ ὁποῖος ἔγραψε: «Εὐφράνθην ἐπὶ τοῖς εἰρηκόσι µοι• εἰς οἶκον Κυρίου πορευσόµεθα» (Ψαλµ. ρκα΄ 1). Αὐτὸ σηµαίνει ὅτι, χάρηκα ὅταν κάποιοι µοῦ εἶπαν: «Ἄς πορευθοῦµε εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Κυρίου»! Συµβαίνει αὐτὸ µὲ µᾶς; Τιµοῦµε τὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ; Ἀγαποῦµε τὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ; Προσπαθοῦµε νὰ εἴµεθα ἐκεῖ ὅσο τὸ δυνατὸν πιὸ συχνὰ µποροῦµε; Ἆρά γε, ὑπερπηδοῦµε τὰ τυχὸν ἐµπόδια ποὺ παρουσιάζονται; Ἐσεῖς οἱ ἴδιοι γνωρίζετε, ὅτι εἶναι µακρὺς ὁ δρόµος, ἄν καὶ αὐτὸ δὲν ἀποτελῆ πάντοτε πρόφασι!
Σὲ αὐτὴν εἰδικῶς τὴν περίπτωσι, ἔφεραν τὴν Πάναγνο καὶ Παρθένο Μαρία, ἔφεραν τὴν νεαρὴ Παρθένο µέσα στὸν Ναό• ὁ Ναὸς ἔγινε γι᾽ αὐτὴν ἰδική Της κατοικία. Ἔµενε πάντα ἐκεῖ. Ἀλλά, δυστυχῶς, τώρα συµβαίνει καὶ τὰ δικά µας τὰ παιδιὰ νὰ πηγαίνουν πολὺ σπάνια στὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ. Εὐλογηµένα εἶναι ἐκεῖνα τὰ παιδιά, τῶν ὁποίων οἱ εὐλαβεῖς γονεῖς τους πάντοτε τὰ φέρνουν στὴν Ἐκκλησία! Δὲν ὑπάρχει τίποτε ἰσάξιο µὲ ὅ,τι λαµβάνει ἕνα νεαρὸ παιδὶ στὴν Ἐκκλησία, στὴν γεµάτη χάρη, λαµπρότητα, ἱερὴ καὶ πνευµατικὴ ἀτµόσφαιρα τῆς Ἐκκλησίας!
Ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο ἡ νεανικὴ ψυχὴ ἀπορροφᾶ σὲ αὐτὰ τὰ τρυφερὰ χρόνια τῆς νεαρᾶς ἡλικίας, θὰ ἀποδειχθῆ θησαυρὸς καὶ πνευµατικὸ κεφάλαιο γι᾽ αὐτήν, καὶ τὸ καλύτερο ἀντίδοτο στὴν µαταιότητα καὶ ἀκολασία τῆς ζωῆς, στὴν ὁποία πολὺ γρήγορα θὰ ἐκτεθῆ. Μακάρι νὰ µποροῦσαν οἱ ἅγιες Ἐκκλησίες µας νὰ γεµίζουν πάντα ἀπὸ παιδιά! Ἀλλά, συνεχῶς βλέπουµε ὅτι αὐτὸ δὲν γίνεται, ἀκόµη καὶ στὶς µεγάλες Ἑορτές.Γιὰ παράδειγµα, σήµερα ἡ Ἐκκλησία µπορεῖ νὰ ἔχη ἕναν ἀρκετὰ µεγάλο ἀριθµὸ πιστῶν, ἀλλὰ µὲ δυσκολία µερικὰ παιδιά.
Αὐτὸ εἶναι κάτι, τὸ ὁποῖο θὰ πρέπει ὅλους νὰ µᾶς προβληµατίζη, ὄχι µόνον τοὺς γονεῖς, ἀλλὰ τοὺς παιδαγωγούς, τοὺς διδασκάλους, τοὺς Χριστιανούς, τὸν καθένα µας, ἔτσι ὥστε νὰ µπορῆ νὰ δίδεται ἔστω καὶ µία πενιχρὰ εὐκαιρία στοὺς νέους, νὰ ἀπορροφήσουν στὴν πνευµατικῶς ἀναπτυσσόµενη καὶ ἀνθηφοροῦσα ψυχή τους, τὸ πνευµατικὸ κεφάλαιο καὶ τὴν πνευµατικὴ γνῶσι ποὺ προσφέρεται στὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, αὐτὰ µπορεῖ νὰ ὠφεληθοῦν καὶ νὰ ἀποβῆ γι᾽ αὐτὰ πνευµατικὸς πλοῦτος, ὄχι µόνον στὴν πορεία τους σ᾿ αὐτὴ τὴν ζωή, ἀλλὰ καὶ στὴν µέλλουσα.
Σκεφθῆτε αὐτὸ καὶ προσπαθῆστε νὰ φέρνετε τὰ παιδιά µας στὴν Ἐκκλησία πιὸ συχνά. Οὕτως ὥστε, νὰ µάθουν νὰ ἀγαποῦν τὴν Ἐκκλησία καὶ σταθερὰ νὰ ἐπιδιώκουν νὰ βρίσκωνται ἐκεῖ. Πάντοτε ὑπῆρχαν, καὶ πράγµατι ὑπάρχουν καὶ τώρα κάποιες οἰκογένειες, τῶν ὁποίων τὰ µικρὰ παιδιὰ ἀγαποῦν τὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ σὲ τέτοιο βαθµό, καὶ δὲν πλήττουν στὶς Ἀκολουθίες, οὕτως ὥστε νὰ µὴ εἶναι οἱ γονεῖς αὐτοὶ ποὺ φέρνουν τὰ παιδιὰ στὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ τὰ παιδιὰ τοὺς γονεῖς! «Γρήγορα, γρήγορα!». Εὐλογηµένη εἶναι ἡ οἰκογένεια ἐκείνη, στὴν ὁποία ἐπικρατεῖ αὐτὴ ἡ κατάστασις.
Σκεφθῆτε το αὐτό, ἀγαπητοί µου ἀδελφοί. Νὰ φροντίσετε, ὥστε τὰ παιδιά µας νὰ µεγαλώνουν Χριστιανικά, σὰν γνήσια, πιστὰ τέκνα τῆς Ἐκκλησίας, καὶ νὰ ἀγαποῦν τὸν Οἶκο τοῦ Θεοῦ µὲ τὴν ταπεινὴ καὶ προσευχητικὴ ἀτµόσφαιρά του. Ἀµήν!
(*) Περιοδικὸ «The Shepherd», Volume XXXIII, Number 3 / November 2012, pp. 2-4. Ἐπιμέλεια παρουσιάσεως στὴν ἑλληνικὴ Θεοφ. Ἐπισκόπου Γαρδικίου Κλήμεντος.